Šta je radijalni rez?
Radijalno raspiljivanje je nacin raspiljivanja kod koga povrsina reza prolazi kroz jezgro stabla. Drvna masa takvih dasaka je jednorodna po boji i teksturi, razmaci izmedju godova su minimalni. Daske radijalnog raspiljivanja - 2 su otporne na spoljasnje uticaje, prakticno nisu podlozne deformacijama i imaju visoki stepen otpornosti na pohabanost.
Daska radijalnog raspiljivanja ima koeficijenat kaliranja 0,19%, a koeficijenat prosirivanja (naduvanja) 0,2%. Ovi pokazatelji kod rezane drvne gradje radijalnog raspiljivanja su dva puta bolji nego kod daske tangencijalnog raspiljivanja.
Kod daske radijalnog raspiljivanja proces kaliranja i naduvanja ide po sirini vlakna-debljini daske, a kod tangencijalnog raspiljivanja po sirini daske zato sto se vlakna kod "tangensa" nalaze po sirini. Kod podne daske, parketne daske, imitacije greda,blok hausa, lamperije radijalnog raspiljivanja naprslina prakticno nema u poredjenju sa analognim proizvodima tangencijalnog raspiljivanja.
Cena dasaka radijalnog raspiljivanja je dovoljno visoka zato sto se od ukupnog obima dobija samo 10-15%.
Obrazac piljenja za maksimalnu proizvodnju ploča - 2 i poluradijalnog raspiljivanja - 3.
Tangencijalnim raspiljivanjem - 1 se naziva nacin raspiljivanja gde povrsina reza prolazi na rastojanju od jezgra po dodirnom do prstena godova sloju stabla. Takve daske imaju jarko izrazenu teksturu i lep talasast crtez prstena godova. Daske tangencijalnog raspiljivanja - 1 imaju vece procente kaliranja i prosirivanja (naduvanja) ali su po pitanju cene pristupacniji.
Radijalno raspiljivanje - 2 je nacin raspiljivanja drveta kod koga sva vlakna daske idu paralelno pruzanju prstena godova. Kod radijalnog raspiljivanja rezana drvna gradja poseduje najbolja fizicko-mehanicka svojstva. Cvrstina i tvrdoca drvne mase od radijalnog raspiljivanja je veca od istih kod tangencijalnog raspiljivanja.
Kod radijalnog raspiljivanja - 2 od ukupnog obima se dobija ne vise od 30 %. Na masinama predvidjenim za uzduzno raspiljivanje daske radijalnog raspiljivanja UP-700 od ukupnog obima dobija se i do 60% daske. Tako visoki pokazatelj se postize zahvaljujuci optimizaciji raspiljivanja.
Birajuci medju kriterijumima optimizacije maksimalnog dobijanja gotove daske od ukupnog obima uslove radijalnosti i poluradijalnosti - 3 tehnolog odreduje procenat dobijanja radijalne daske.
Radijalno raspiljivanje - 2 moze da se izvrsi i na drugim masinama, ali procenat dobijanja daske radijalnog raspiljivanja na drugim masinama ce zavisiti od toga kako je operator rasekao brvno. Obicno je ovaj pokazatelj manji od 50%. Zbog mikroprocesorskog sistema upravljanja i sistema optimizacije na UP – 700 se moze dobiti maksimalno moguca kolicina daske radijalnog raspiljivanja.
Rezime: rezana drvna gradja radijalnog raspiljivanja ima najbolja fizicko-mehanicka svojstva. Na masinama za uzduzno raspiljivanje drvne mase UP-700 prilikom radijalnog raspiljivanja se dobija do 60 % daske.